Gemengddubbel: de volgende stap

Jij het nieuws, wij een tikkie!

De ontwikkeling van de gemengddubbel de afgelopen 30 jaar heb ik in eerdere stukken al beschreven. Ontwikkelingen worden vaak ingegeven door de situatie waarin een land, een koppel of een enkele speler zich bevindt.

In landen waar de mannen- en vrouwenselectie apart trainen zal je een vorm van herendubbel spel zien zoals dat 20 jaar terug gebeurde met een hele duidelijk werker en een dirigent. Ook in minder sterk tactisch ontwikkelde gemengddubbels zie je dit systeem nog vaak toegepast. Dit betekent dat de dame wel het voor veld dekt maar een veel te groot gebied beslaat en daarom worden de gaten niet voldoende opgevuld of afgedekt.

Met deze vorm van spel kan je best ver komen en je kunt zelfs Europees redelijk mee draaien, maar je zal er niet tot de top mee doordringen. Om dat te bewerkstelligen zal je tot wenssituaties moeten komen op de baan. Met wenssituaties bedoel ik dat je als koppel jezelf in positie gaat zetten en het spel uitwerken naar je sterkste wapen toe. Goede tegenstanders zullen dat proberen te voorkomen en daarom krijg je een tactisch opbouwspel waarin je gaat proberen je tegenstander zo te spelen dat ze moeten afwijken van wat ze zouden willen doen.

Om duidelijk te maken wat ik hiermee bedoel moet je een paar hele simpele regels in het oog houden:

• De dameweg halen uit dat gebied waar ze wil zijn (het voorveld);
• De heer weg halen uit dat gebied waar hij wil zijn (het achterveld);
• Als deze situatie ontstaat, laat je het niet meer los.

Uitleg

Doe alles wat in je macht is de damen naar achter te dwingen. Als ze eenmaal achter is, dan probeer je haar daar te houden. Dus je speelt NOOIT een drop naar die kant waar een dame in het achterveld staat. Daarmee help je de tegenstander. Als je al een drop zou willen spelen, dan doe je dat naar de kant waar de heer staat. Dat brengt je gelijk naar het tweede punt, want doe je dat dan zet je de heer vast in het voorveld.

De dame achter houden is iets wat je liever doet dan een drop te spelen op de heer. Tenzij hij ver naar achter staat om zijn dame ruimte te geven naar het voorveld te gaan. Dan is een drop naar de verste hoek aan het net denkbaar op de heer te spelen.

Als je de dame in het achterveld hebt, dan verandert ook je eigen positie op de baan, want de smash van de dame is niet hard genoeg om mee te kunnen scoren. Dus ga je samen met je partner meer naar voren om aanvallend te kunnen verdedigen met overnametechnieken.

Als je deze tactiek speelt dan speel je ook niet door het midden, maar kies je altijd kant. Door kant te kiezen hou je de tegenstander in positie. Als je al dan niet met opzet een clear of drop door het midden zou spelen, dan gaat de tegenstander daar direct gebruik van maken door in het geval van een drop de damen plaats te geven naar het net te gaan dan wel met een clear de heer weer terug te laten keren in het achterveld.

In gemengddubbels zie je veel te vaak dat de spelers geen geduld hebben. Er wordt als een kip zonder kop over de hele baan gespeeld zonder dat er een systeem in te herkennen valt. Voor elke gemengddubbel lager dan eliteniveau zou er veel meer aandacht moeten komen voor het geduldig opbouwen van deze tactiek.

Voor een iets hoger niveau:

• waar wil je de dame in het achterveld hebben;
• hoe zet je de tegenstanders weg vanaf de service;
• wat probeer je te voorkomen.

Uitleg

De dame heeft ook in het achterveld voorkeurplaatsen. Als de dame naar achter MOET en ze kan kiezen, dan zal ze het achterveld van haar ARH nemen. Vanuit deze positie komt ze het snelst terug in haar veiligheidgebiedm haar comfort zone en dat is als rechtshandige speler de linker kant van de baan.

Het is dus wenselijk de dame juist op haar FH-kant in het achterveld weg te zetten. Dit heeft niet alleen een tactisch voordeel omdat ze ver weg is van de plaats waar ze zou willen zijn, maar het heeft ook een technisch voordeel en dat is dat ze voor long-line slagen de dame van de tegenstander recht tegenover zich heeft. De dame van de tegenstander staat dus in haar slechtste positie terwijl jij zelf in de beste positie staat.

Deze gedachte heeft direct invloed op hoe je de service gaat trainen. De service is namelijk niet het begin van een rally maar de start van je tactische plan. Het maakt helemaal niet uit of de tegenstander weet dat je de dame achter wil hebben en dus een hoge service geeft naar de buitenlijn. Het is zelfs voordelig als de tegenstander dat weet, want dan gaan ze er op staan en heb je meer ruimte door het midden.

Badmintonspelers zijn enorm traditioneel over het spel en je ziet ook maar weinig variatie in het serveren. De gewone service kort door het midden is hetgeen 95% van alle gevallen wordt gebruikt, terwijl dat nu juist de service is waar de tegenstander de meeste mogelijkheden op heeft. We nemen vaak de wereldtop als voorbeeld en zien dat het daar vaak wordt gedaan, maar hierbij vergeten we even dat deze spelers bijna alles perfect beheersen en dat variaties op de service vaak niet het gewenste resultaat oplevert.

Ik heb het dan over de top 10 koppels. Maar als je daar al onder komt, dan worden de zwakheden ook al snel zichtbaar en daarmee ook de mogelijkheden voor servicevariatie.

Vaak wordt er heel geheimzinnig gedaan over het wat en waar van een service. Deze tactiek kan een voordeel hebben, maar als we realistisch zijn dan zie je maar zelden dat een speler wordt verrast door een service. In de tactiek die ik vaak toepas gaat het me er juist om de tegenstander te laten weten dat we doorhebben dat er een zwakke plaats is. Zoals bijvoorbeeld een lange service op de dame langs de lijn in het rechtervak. Ze heeft weinig opbouwmogelijkheden als je dat doet en je tegenstander moet er eerst maar eens voor gaan zorgen om uit deze lastig situatie te komen met de zeer beperkte return mogelijkheden. Ze zullen dan ook de positie van de dame op de service gaan aanpassen. Minder goede spelers zullen daadwerkelijk iets naar rechts opschuiven terwijl de betere spelers hun lichaamsgewicht meer naar rechts verplaatsen. Beide verplaatsingen hebben tot gevolg dat er ruimte komt voor een lange service door het midden die altijd een cross return tot gevolg zal hebben.

Het traditioneel denken van spelers en de gevolgen ervan bij de opstelling van een service beperken de spelers in het benutten van extra mogelijkheden. Er staat in de regels dat je vanuit een bepaald vak moet serveren, maar er staat nergens waar je moet staan in een vak. Toch gaan 99.9% van alle spelers netjes in de T splitsing achter de servicelijn staan en hebben ze vanuit beide vakken hetzelfde type service (vaak BH).

Waar het een voordeel is om een BH-service te gebruiken van uit het linkervak (als rechtshandige speler) is het juist een voordeel om een FH service te gebruiken in het rechtervak als je een lange service door het midden wil spelen. Als je dan ook nog eens 10 of 15 cm weg gaat staan van de middenlijn, dan heb je op eens een veel grotere hoek van waar uit je de service kan spelen. Als de middenlijn van jouw baanhelft naar de middenlijn van de andere baanhelft 90° is en een normale servicepositie misschien 88° is ten opzichte van een lange service door het midden dan heeft een BH-service door de positie ten opzichte van het lichaam een rechte vlucht van bijna 90°. Als je een FH-service zou kiezen wordt die hoek al gauw tussen de 75 en 80°. Schuif je ook nog eens 15 cm op naar rechts dan heb je een hoek van minimaal 70° en het gevolg is dat de shuttle de eerste paar meter over het linkervak naar de eindbestemming in het rechtervak vliegt. Hetzelfde geldt voor de BH-service vanuit het linkervak. Zo lang de shuttle over het verkeerde vak vliegt kan de tegenstander de shuttle niet of zeer lastig terug spelen met zeer beperkte mogelijkheden. Je verkrijgt er voorspelbaar badminton mee, want je weet waar de shuttle terug gaat komen en dat is iets waar je altijd naar op zoek bent in je tactiek.

Op elite niveau zal ik deze tactiek niet zo vaak gebruiken, maar in Nederland is er niet één koppel dat deze gegevens niet succesvol zou kunnen toepassen. Probeer het maar eens en je zult verrast zijn hoe eenvoudig je punten kan krijgen door vanaf de start van een rally een goed tactisch plan te hebben en dat uit te voeren.