Lin Dan: extensieslagen en fingerpower en het NOC*NSF

Maak kennis met Kirsten de Wit!

Ikzelf vind techniek van bewegen en slaan enorm belangrijk, want enkel dan heb je de beste tactiche mogelijkheden. Bovendien zal dit bijdragen tot economisch en sneller bewegen, meer precisie en meer verdekkings/schijnmogelijkheden, dit alles zal tijd en ruimte voor de speler winnen en het energieverbruik omlaag brengen. Het gaat om ontzettend veel details, en helaas ook: herhalen, maar dat kan op vele manieren gedaan worden, om het leuk te houden. Leren is altijd leuk, en zelfs topspelers vinden het prettig het gevoel te hebben zich te ontwikkelen, maar dan gaan we het psychologisch-mentale gedeelte op en daar wil het vandaag niet over hebben. Ik heb een hele duidelijke mening over wat Europese spelers zullen moeten doen om de echte top te halen, en daar zitten heel veel details bij, het inspelen op wat er gaat gebeuren. Natuurlijk kun je een goede badmintonner worden door met een voormalig-topspeler te gaan doen wat deze zelf deed, en links en rechts heeft bijgeleerd, en hetzelfde geldt voor een coach die net heeft aangeleerd wat ze 10 jaar terug in China wilden delen, of in Denemarken. Heel simpel gezegd: ik weet zeker dat niemand over enkele jaren wereldtop kan zijn, met hetgeen men 10-15 jaar terug deed. Natuurlijk zijn er dingen nog steeds toepasbaar, maar het spel ontwikkeld zich.

Vandaag daarom enkele nieuwere begrippen: extensieslagen en het beruchte woord 'fingerpower'. Om met het laatste te beginnen, eerlijk is eerlijk ik gebruik het woord zelf ook, omdat mijn spelers dan weten wat ik bedoel en het makkelijker het idee overdraagt. Het is echter een onjuiste term. In de zin dat de 'fingers' geen power kunnen hebben, er zijn namelijk geen spieren. De spieren om de vingers te kunnen strekken e.d. zitten in de onderam en deze zijn via pezen aan de vingers verbonden. Daarom krijg je ook RSI in je onderam van typen en niet in je vingers. Liever dan fingerpower zou ik hetgeen daadwerkelijk gebeurt een extreem korte, explosieve onderarmrotatie noemen, dit heel korte samentrekken heeft een snelle beweging in je vingers tot gevolg, knijpen soms. Dit resulteert weer in een heel korte, plotselinge versnelling van je racketblad, waardoor de impact plaats vind met veel snelheid, hierdoor zal de shuttle ondanks een heel korte beweging snel vertrekken. Het gebrek aan echte kracht zal ervoor zorgen dat deze niet 15 meter vliegt. Daarmee is deze beweging uitstekend geschikt voor slagen in het voorveld. Deze soms op wegtrekken lijkende bewegingen, hebben als voordeel dat door de tijdwinst veel schijn in de slagen gestopt kan worden, en de beslissing over de plaats waar te spelen, tot op het laatst zou kunnen worden uitgesteld.

Deze slagtechniek kan vervolgens ook in 'hold' schijnslagen worden toegepast, dus het even vasthouden van de slag en vervolgens via het gebruik van verschillende vingers (niet alle vingers geven even veel power, en tussen de FH en de BH worden andere vingers gebruikt, maar dat is weer in ander verhaal, indicatief: op de FH is het meer de middelvinger, ringvinger en pink die de power geeft (en dan voornamelijk de middelste kootjes, maar dit hangt ook af van de grip die gebruikt wordt, en de wijsvinger/duim helpen met controle en richting). Op de BH is het iets meer een kwestie van pink, ietwat ringvinger en duim die de kracht geven, en de andere vingers voor de controle van de beweging. Met de controle van de beweging wordt ook bedoeld het kunnen afstoppen van de beweging waardoor de 'zweepslag' ontstaat. Op de backhand heb ik daarom zelf een voorkeur van een wat verlegde wijsvinger, dus, niet te dicht tegen de middelvinger, om nog sneller het racket te kunnen remmen en controleren. Bovendien zal het gevoel toenemen.

Toepassingen van fingerpower en Lin Dans extensie

Er zijn verschillende toepassingen van fingerpower in slagen in het voorveld, maar er zitten ook nadelen aan enkele varianten. In mijn optiek, en in hetgeen je vaak op topniveau ziet, zullen slagen waar mogelijk moeten bijdragen aan het makkelijker, sneller bewegen (waarin Lin Dan natuurlijk het voorbeeld bij uitstek is). Dat dit niet bij alle varianten van fingerpower het geval, een voorbeeld hiervan is iets waar ik met een speler over sprak, die in Denemarken enkele keren aan fingerpower had gewerkt (de techniek is daar geintroduceerd door de Chinese trainer Lian halverwege jaren negentig). De chinezen zoals het vaak gaat, hebben deze techniek verder ontwikkeld, maar in DK zijn ze nog niet overal zover, en natuurlijk zijn er trainers die het een modehype vonden, wat het woord zelf ook is.

Het probleem van de 'Lian-manier' is dat deze erg uitgaat van het racketblad onder de hand, en vaak horizontaal, en uit deze positie door gebruik van de vingers wordt er vervolgens geslagen. Wanneer je dit hoog bij het net doet, is er weinig mis mee, je arm komt iets omhoog als je hoger wilt liften en als je het vlak wilt houden duw je je schouder juist meer naar voren tijdens de slag. Wanneer je dit echter doet bij slagen naast je en lager, bijvoorbeeld op je backhand voor, dan zal je hand op natuurlijke wijze naar binnen en omlaag komen na de impact, zeker bij crosslifts, waardoor je hand en racket dus laag komen. Hierdoor verlaag je je balans verder, maar NA de slag. Bovendien komt je slagschouder tevens lager, en hierdoor leg je meer gewicht op je uitstapbeen, en zal het dus meer tijd en energie kosten om weer omhoog te komen. En dit is nu juist wat erg belangrijk is, in het moderne spel. En dit is precies de reden dat ik problemen heb met deze variant van de techniek. Bovendien, zit er minder schijn in op deze manier.

De oplossing hiervoor is extensiebewegingen maken, welke perfect samengaan met fingerpower principes. Lin Dan gebruikt de fingerpower techniek, maar hij heeft bij bewegingen richting de zijkant gebruikt gemaakt van de extensie om het probleem met energie en balans op te lossen. In plaats van naar de plaats van de impact te gaan en vervolgens te 'knijpen', beweegt hij nog in die richting met zijn arm en lichaam, en blijft dit ook doen na de impact. De impact is slechts een klein onderdeel van de langere beweging van de extensie. Vooral op de BH kant is deze slag eenvoudig:

• Op het moment dat je zijwaarts (en naar voren op drops, maar we zullen straks zien dat LD dit ook in de verdeding puur zijwaarts doet) beweegt op je BH zijde, zul je je schouder moeten draaien om zo veel mogelijk reach te krijgen. Nu kun je je gelijk zo lang mogelijk maken richting de hoek, achter de shuttle komen en dan slaan, maar beter is het om je slechts deels uit te strekken richting die hoek, het loopt namelijk makkelijker als je snel moet zijn (sprinters lopen niet met gestrekte armen). De grip die je gebruikt is een backhandgrip, waarbij de wijsvinger redelijk wat ruimte heeft richting de middelvinger en de hand ontspannen is. Belangrijk om de pols niet naar beneden gebogen te hebben, maar recht. De positie van het racket is onder het vermoedelijke punt waar je de shuttle wilt raken.
• Op het moment dat je halverwege de uitstappas bent en dus dichter bij de shuttle begint te komen, blijf je je schouder richting de shuttle bewegen, deels doordat je romp draait. Nu begin je je bovenarm iets omhoog te brengen (en dus de hele arm) en de elleboog meer uit te strekken en als je op 80-90% van deze elleboogextensie bent, dan versnel je het uitstrekken en gebruik je 'fingerpower', je knijpt in je grip die hiervoor onstpannen was, impact, en vervolgens maak je het uitstrekken af, maar dit gebeurt bijna automatisch, tevens door de terugslag van het racketblad.
• De rechterschouder zal hierdoor hoger komen te liggen en normaal gesproken zal je romp hierdoor ook minder hoeven inzakken, allerlei factoren die meespelen om gewicht van je uitstapbeen af te halen, waardoor deze met minder energie, en sneller kan terugkomen. Gebruik makende van een recoverystep indien mogelijk.

Het a-typische aan deze beweging is dat je arm niet doorgaat in de richting waarin je slaat, maar in een andere. Enkele opmerkingen: indien de shuttle cross aankomt, is het een goed idee om je racketblad met een hoek van 90 graden op de shuttle te hebben, dus niet weggebogen naar de zijlijn (dan zal de shuttle namelijk uitgaan, hoek van inval en hoek van uitval noemen ze dat in de natuurkunde), indien we de beweging gewoon uitvoeren zal de shuttle rechtdoor gaan, indien we iets eerder beginnen met het knijpen, dan zal het racketblad verder naar voren zijn, en dus de shuttle meer aan de zijkant van de kurk nemen en cross verplaatsen. Komt de shuttle rechtdoor dan zal het racketblad iets meer gebogen zijn naar de zijlijn, maar niet teveel. Hoe verder je de shuttle voor je raakt, hoe verder het blad naar voren zal wijzen, maar hou er rekening mee dat extensie slagen vooral effectief zijn als je deels zijwaarts beweegt, komt de shuttle meer recht op je af, dan werkt ook gewone fingerpower erg goed.

Het is natuurlijk ook goed mogelijk om niet te hard te knijpen maar slechts lichtjes en je krijgt een cleane, neutrale netslag. En zelfs spinslagen zijn mogelijk, maar dat is niet het onderwerp hier.

Voorbeelden

Tijdens het bespreken van enkele voorbeelden van Lin Dan, zullen we verschillende elementen van de drie artikelen die ik over LD heb geschreven terug zien komen. We zullen dit met 1 enkele wedstrijd doen, om te laten zien dat alles terug komt. Maar ook voorbeelden van de bovenhandse pull en grip van Lin Dan zijn goed te zien. Natuurlijk ook de extensieslagen en enkele algemene opmerkingen over techniek.

Deze wedstrijd onderscheid zich doordat Lin Dan duidelijk enkele dingen aan het experimenteren is, waaronder zijn racket (de oplettende fan zal doorhebben dat het niet zijn gebruikelijke racket en grip is. Ik heb zo het idee dat het racket van Cai Yun geleend is, maar wie het weet mag het zeggen). Mocht u de gelegenheid hebben de wedstrijd te downloaden, doe het, want het vertragen helpt soms om duidelijker bepaalde dingen te zien. Zo niet, hieronder de YouTube-link.

• Op 3-1 in de eerste set van 4 Kings Exhibition Game tussen Lin Dan en Lee Chong Wei zien we op 1:44 een snelle drop van LCW rechtdoor, hierbij draait LD zijn schouder en in strekt zich uit, tijdens deze uitstrek beweging, zorgt een extreem korte rotatie voor het aanspannen van de grip en het naar voren sturen van het racketblad en dus de shuttle aan de zijkant rakende, zal de shuttle cross gaan, bovendien vervolgd in dit geval het racket de zijwaartse beweging, waarmee veel schijn gecreëerd wordt. De hand komt na de slag omhoog om zijn balans te helpen. Tijdens de lift slagen zal de bovenarm iets verder omhoog getrokken worden, maar de techniek is hetzelfde.
• De return op 6-4 is een voorbeeld van een voorwaartse extensie en cross slag.
• 14-14 eerste set (12:18), een mooi voorbeeld van een getrokken return door LD, hij volgt dit met een BH en vervolgens de extensie cross, waarmee de arm omhoog komt, doorgaat in de richting van de beweging, van beneden naar boven als het ware, de balans komt hiermee omhoog en er is tijd gewonnen door de schijn die de slag oplevert. De recovery step draagt vervolgens ook bij tot het winnen van tijd en energie in een situatie waarbij LD zeker niet helemaal fijn bij de shuttle kwam, het lukt hem hierdoor in een situatie te komen waarbij hij wederom neutraal zit. Deze slag gebruikt LD vaak, zowel recht als cross en van verschillende hoogtes. Soms komt hij ook op de FH kant voor, maar zijn backhandmonogrip helpt niet bij om deze slag aan die kant uit te voeren. Dit is echter wel mogelijk. Zijn beroemde terugtrek schijnbeweging tegen Kenneth Jonassen op de All England 2006 is hiervan een voorbeeld.

Voor de gemiddelde speler is de BH variant vrij gemakkelijk aan te leren. De FH variant is iets lastiger omdat er minder factoren zijn die je kunt gebruiken, op de BH is er namelijk de schouder/romp rotatie die meedraagt tot het makkelijker langer kunnen maken. Maar ook op de FH kant lukt het vaak redelijk.

• Exhibition game tweede set, 22:32 (5-6), de eerste slag rally is een pullslag, voet eerst op de grond, doortrekken met de schouder, na deze pullslag komt hij vrijwel recht op de shuttle, toch trekt hij zijn schouder tijdens de crosslift niet door, maar enkel licht omhoog en vrijwel rechtdoor, het naar voren bewegen van het racketblad zorgt voor de richting. Dit helpt mee om de balans te verhogen en dus makkelijker te bewegen, wat wederom energie besparing en tijdwinst oplevert, inclusief recoverystep, na deze crosslift wordt een ander soort voetenwerk gebruikt dan we gewend zijn. Hij staat relatief vrij ver naar voren, omdat hij weet dat LCW geen smashes of gevaarlijke hoeken kan slaan, dus wil hij het net in handen blijven houden. Dit loopt ietwat verkeerd in de zin dat hij er nu echter een clear volgt, het naar achter stappen met twee stappen waarbij zijn rechterbeen (voor de rechtshandigen onder ons, het linkerbeen) als eerste naar achter beweegt, wat tegen veel “klassieke” bewegingen ingaat. Terwijl zijn lichaam bijna in een soort spiraal terecht komt, het rechterbeen staat naar achter, maar tegelijkertijd begint de linkerschouder in te draaien om wel te kunnen slaan. Vervolgens stapt hij uit met links, slaat (logischerwijs cross, omdat hij daartoe in staat is dankzij het indraaien van de schouders, de grip en zijn capaciteiten, LCW staat terecht een rechte clear op te wachten, wat voor 99% van de spelers de makkelijkste oplossing zou zijn, LD weet dit, dus kiest de andere optie) twee slagen later volgen twee korte crossslagen aan het net (22:30). Tijdens de tweede cross wordt LD op het verkeerde been gezet en komt dus ietwat laat op zijn backhand kant en vooral, hij moet veel zijwaarts richting de shuttle bewegen. Hier gebruikt hij dus een extensie beweging, waarbij de schouder licht omhoog komt en de shuttle geslagen wordt met fingerpower. Het is vooral het aanspannen van de grip op het moment van slaan en het licht omhoog trekken van de hele arm terwijl we deze uitstrekken. Omdat hij hier vrij diep kwam om bij de shuttle te komen, helpt dit omhoog trekken van de arm, samen met de recovery step om snel af te remmen,energie te hergebruiken en zijn evenwichtspunt in een zuinigere positie te krijgen (want een deel van de energie besparing komt door dit kortere gebruik van spieren in een hoge belasting).
• Kort hierop zien we LD een rechte smash met zijn backhand cross, vlak wegverdedigen, ook hier wordt een soort van teugtrek beweging gemaakt na de impact, maar doordat hij het blad iets naar voren heeft gekregen terwijl hij zich uitstrekte, krijgt hij de richting cross. Het uitkijken van de rally is de moeite waard. Het (eventueel vertraagt) terugzien levert namelijk een berg informatie op, tactisch, technisch, voetenwerk, en zien we dus dat als de heren echt diep in de problemen komen (na de crossverdediging van LD, op 22:35) dat er bijna op power gehold wordt over het veld. Je hoeft geen helderziende te zijn om te begrijpen dat alle rallies zo spelen, ontzettend veel energie meer zal kosten dan gecontroleerd blijven en recoveryfootwork gebruiken. Mooi voorbeeld hiervan is wanneer Lin Dan, met zijn neus eerst richting een dropshot beweegt (22:44). Na deze rally volgt dus natuurlijk gelijk een flinke pause, zoals gebruikelijk bij topspelers, zij kennen hun hersteltijden, en doen er in hun spel alles aan om energie te houden. Veel gemiddelde spelers, laten zich soms opjagen, en meenemen door emoties, en vooral: het ontbreekt hen aan voldoende inzicht in hun capaciteiten en dus als gevolg een gebrekkig aanpassingsvermogen op deze situatie. Hierdoor zijn er teveel unforced errors doordat hoofd en lichaam onvoldoende klaar zijn voor de volgende rally.
• Ook de crossverdeding op 6-6 (24:10) is een voorbeeld van het langmaken en vervolgens snel het racketblad naar voren bewegen. Hij kan de snelheid van de shuttle gebruiken en het is een perfectvoorbeeld van sturen van de verdeding. Niets naar achter bewegen, enkel zijwaarts en vervolgens uit de vingers/onderarm de shuttle sturen en de snelheid van de aanval gebruiken.
• Voor de liefhebbers op 8-7 van deze set trouwens een mooi voorbeeld van de bovenhandse pullslag van Lin Dan (25:04). De rally begint al met een extensie beweging waarvan een netslag wordt gemaakt, het voordeel van deze slagen is dat je pas op het laatst hoeft te beslissen wat je doet, dus het geeft je heel veel tijd om te letten op waar de ruimtes liggen en waar de tegenstander staat en heenbeweegt (het is belangrijker te weten in welke richting deze beweegt dan waar hij/zij staat). Na de lift zien we Lin Dan voor de shuttle met het grootste deel van het lichaam, en al naar voren beginnen te bewegen. Ik kwam hem toevallig tegen, en er zijn zeker betere voorbeelden. Zijn volgende slag is dus een duidelijk geval van het doortrekken van de hele arm tijdens een crossslag, met het verschil dat Lin Dan dat hier doet als schijn, de shuttle gaat namelijk rechtdoor, dit zijn vormen van getrokken schijnslagen. Over schijnslagen gesproken, als je de rally uitkijkt kom je er nog één tegen.
• Ook Lee Chong Wei gebruikt soms dezelfde bewegingen. Bijvoorbeeld op 10-17 (45:30) in de derde set, is zijn return een mooi voorbeeld van extensie en 'fingerpower' om heel kort en snel het racketblad iets verder naar voren te krijgen, waardoor deze de zijkant van de kurk raakt en cross vertrekt. De extensie is in dit geval ook voorwaarts, doordat er vrij weinig zijwaarts wordt bewogen. Iets verderop op 16-19 (48:35) wederom een geval van een bovenhandse pull.

Oefeningen

Hoe extensie slagen te trainen met zowel kinderen als betere spelers? Heel simpel, alles mooi in progressie zetten, van simpel naar complex, van stilstaand naar in beweging, van simpel aangooien met de hand, naar rallyfeeding enzovoorts. Dus je begint met een halve stap en enkel de techniek, en deze moet in rechtdoor kort, rechtdoor lang, en cross lang bijna niet te onderscheiden zijn.

Een suggestie die ik altijd graag doe is echter om zo snel mogelijk ook het tactische element erin te zetten. Om er geen hele lange lijst van oefeningen van te maken, ga ik ervan uit dat de meeste trainers en spelers in staat zijn de simpele oefeningen met aangooien te bedenken. Een tactisch element om toe te voegen is:

• Een simpele aangeef oefening als we inmiddels alle drie slagen kunnen uitvoeren (ook crosskort is mogelijk, maar dat is een ander verhaal) met een halve stap. Maar op het moment dat de speler gaat slaan zet de aangever een stap naar voren of blijft staan. Als deze een stap naar voren zet, wordt er gelift, als deze stil blijft staan volgt een korte slag. Dit kan ook met racketpositie worden gedaan op hoger niveau.
• Hetzelfde, maar nu het normale voetenwerk erin zetten, met verschillende aanlooprichtingen (dit zijn weer enkele verschillende oefeningen). Inclusief recoverystep als de speler dit kan.
• Vervolgens wordt dit gedaan met het feeden met een racket uit verschillende posities op het veld, nu wordt het ook makkelijker het inzakken te timen op de shuttle.
• In simpele 1 op 3 oefeningen kan hetzelfde gedaan worden en de 'werker' gaat positioneel voetenwerk toepassen, dat wil zeggen hij komt extreem naar voren of blijft erg hangen in een hoek, de truc is om vervolgens dus niet te spelen waar de speler staat of naar toe beweegt.
• Hetzelfde begin, maar als de werker ondanks de keuzes van de technisch werkende speler hoog bij het net kan komen, of erg goed onder een shuttle mag deze weggespeeld worden en speelt men de rally uit. Altijd even een korte feedback over hetgeen gebeurde.

Nu komen me al vele andere ideeën op, en een en ander steeds meer in een wedstrijdsituatie te krijgen, maar het maken van oefeningen en progressies is vast en zeker bekend bij trainers en spelers.

Voor vragen en opmerkingen houd ik me aanbevolen, ik hoop altijd dat het delen van kennis op zijn minst stimulerend is voor spelers en trainers. Het is de enige manier om op een hoger niveau te komen in mijn mening. Momenteel ben ik begonnen, naar aanleiding van de NOC*NSF beslissing om eens op een rijtje te zetten wat ik zou willen als ik in de schoenen van een ambitieuze speler zou staan, samen met de kennis die ik heb als trainer. Het zou op zijn minst interessant zijn om met elkaar (spelers en trainers) in discussie te gaan over mogelijk oplossingen om onze ambitieuze spelers naar het echte topniveau te helpen.

Als de meeste Papendalspelers namelijk diep in hun hart kijken, dan weten ze zelf vrij goed dat er dingen moesten veranderen om echt de aansluiting te vinden bij de wereldtop, en dan bedoel ik niet de ranking, maar het simpelweg op een niveau komen waarmee je incidenteel superseries kwart en halve finales haalt. Want als ik alles opzij zou zetten voor een sport, zou ik niet met minder genoegen willen nemen. De Olympische Spelen zijn een melkkoe voor subsidies en een prachtige persoonlijke ervaring, maar geenzins een sportief doel, een willekeurige superserie heeft een hoger gemiddeld niveau. Het winnen is wel een topprestatie, maar als je als doel stelt om de Super Series te kunnen winnen, dan is een goede OS en dus sponsoren en subsidies, automatisch haalbaar. Maar hierover later meer in een ander artikel.

Henri Vervoort